Nếu ai có hỏi tôi: Người mà tôi tôn kính nhất là ai ?
Tôi sẽ trả lời: Là Bà Ngoại.
Không phải là gì ghê gớm hay hiển hách, lẫy lừng, tôi tôn kính bà từ những điều giản dị, bình thường. Suốt dòng chảy cuộc đời của tôi, tôi chỉ hay nghe Bà nói những câu từ rất giản đơn, những điều mà ai cũng nghe, ai cũng biết, những điều hiển nhiên nhưng không có nghĩa ai cũng thấm nhuần. Chỉ khi bạn sống chậm thì những điều tưởng chừng ai cũng biết đó mới thật sự ý nghĩa và to lớn.
Bà Ngoại của tôi đã sống trọn vẹn một cuộc đời trong sạch và yêu chồng đến phút cuối. Tuy Ông Bà của tôi đã lớn tuổi nhưng vẫn luôn xưng hô với nhau là "anh" và "em", cũng chưa từng ngủ riêng. Bà lo cho Ông từng miếng cơm, biết Ông tôi tính tình hiền lành, chững chạc, ăn uống từ tốn, sợ Ông đói nên Bà yêu thương gắp cho Ông tôi từng muỗng thức ăn. Còn Ông tôi, vì Bà khó ngủ nên mỗi tối ngồi tựa vào tường xoa bóp chân cho Bà có khi cả vài tiếng đồng hồ đến khi bà chìm vào giấc ngủ.
Bà đã xem ngôi nhà chồng mà Cố tôi để lại như một phần linh hồn của mình, cũng chính vì vậy Bà được xem như máu mủ ruột thịt nơi đại gia đình nhà chồng. Mỗi lần vào nhà Bà Sáu - em ruột của Ông Ngoại tôi- thấy tấm chân dung thời còn trẻ của Bà tôi được treo trang nghiêm thì tôi rất tự hào về Bà, Bà được em chồng mình mến trọng hết mực, tôi cũng chưa bao giờ nghe em chồng của Bà Ngoại cãi vã hay nói những lời không phải phép với Bà Ngoại tôi. Ở Bà có một nét gì đó rất riêng, ăn nói đâu ra đó, có lập luận rõ ràng và chính trực, tính tình và lời nói ngay thẳng mà không mích lòng ai và cũng không ai có thể ức hiếp hay vô lễ với Bà.
Có những lần trên ô tô ra sân bay, Bà Ngoại hay đọc câu này:
" Tu đâu cho bằng tu nhà
Thờ cha kính mẹ mới là đi tu"
Hay có lần, tôi ngồi uống cà phê ở phòng khách, Bà Ngoại ngồi ở phòng sinh hoạt chung của gia đình nói chuyện với hàng xóm, tôi nghe bà nói rằng Bà không có đi chùa gì nhiều nhưng từ lúc trẻ tới giờ bà còn nhớ được và tâm niệm mười hai câu này:
"Hãy quên đi những gì trong quá khứ,
Sống ở đời nên tha thứ cho nhau,
Đừng nhìn lại những nỗi đau tâm khảm,
Cuộc đời này ai bảo đảm đúng sai.
Tự xét mình xem người rồi ngẫm lại,
Mình cũng sai chớ trách ai chi vội,
Cuộc sống này có ai chưa mắc lỗi,
Tự thân mình cũng thay đổi nào hay.
Đừng oán hận cho đêm ngày thức trắng,
Khổ cho đời mãi lo lắng không nguôi,
Oán hận kia hãy chôn vùi mãi mãi,
Để cuộc đời sống mãi với niềm vui."
*****
Sau ngày Sài Gòn sụp đổ, một tay bà gầy dựng lại và lo cho những người con của mình nhà cửa, gia đình ổn định, có nợ nần gì Bà cũng chi tiêu đâu ra đấy, lo trả cho người ta trước để đêm ngủ chẳng bất an.
Mỗi lần quét vườn cây xong, Bà tôi hay nhắc nhở tôi rằng:"Nhà sạch thì mát, bát sạch ngon cơm. Chỉ cần nhà cửa sạch sẽ thì ăn cơm với hạt muối cũng thấy ngon. Nhà sạch sẽ thì chẳng cần gì cao sang cũng thấy tinh thần thoải mái, mát dạ".
Bà đã thể hiện quan điểm đó rất rõ ràng: Dù Bà chỉ ở nhà Cố có một ngày nữa rồi sang Nhật thì bà cũng dọn dẹp vườn tược sạch sẽ như là sẽ ở lâu dài nên mỗi lần bà sang Nhật thì luôn để lại một sự tươm tất, chẳng vì để ai nhìn vào, chẳng vì lí do gì, chỉ vì đơn giản bà là như vậy, chỉ cần bà cảm thấy hài lòng là đủ, sống trọn vẹn và hành động.
**********
Tôi lớn lên, tôi trải qua, có lúc tôi than phiền nhưng nhờ những điều giản dị đời thường vẫn còn lưu lại trong kí ức của tôi về Bà mà tôi nhận ra là đã từ khi nào tôi học được từ Bà một giá trị: "Sống mệt nhưng không khổ."
...từ câu chuyện quét vườn ấy, bởi tôi thấy sau mỗi lần quét vườn và chăm lo nhà cửa sạch sẽ, nhìn bà thấm đẫm mồ hôi và sự vất vả nhưng bà lại nhoẻn miệng cười hài lòng.
P/s:
ღ Khi được ở gần Bà, mỗi buổi sáng thức dậy thật thoải mái với bữa ăn sáng gia đình thanh thản, lúc nào cũng có sẵn cà phê sau bữa ăn mà bà pha sẵn cho tôi một ly, ông một ly và những thành viên đăng ký. Thưởng thức cà phê tại bàn ăn ở bếp sau bữa sáng và ngắm vườn cây thích thú hơn nhiều so với việc ra quán. Sau đó, theo thói quen, Ông ngồi nhâm nhi bình trà nóng như thường nhật. Giờ Ông tôi đã không còn.., nhưng Bà vẫn giữ thói quen như xưa cũ, sáng nào cũng dậy sớm hơn tôi, làm những việc bình dị và pha cho Ông tôi một bình trà nóng và một ly cà phê... đều đặn.
ღ Không chỉ là vậy, Bà còn lo đến cả cháu Cố là con trai tôi và Xị Nắng. Nhìn hình ảnh Bà qua màn hình vi tính, thấy bà giơ cái này, cái nọ mua cho cháu Cố từ chiếc khăn tay cho con trai tôi đi nhà trẻ...
mà tôi thầm cảm ơn cuộc đời này vì tôi là cháu của Ông Bà.
Ông Bà tôi có những mối quan hệ xui gia có thể không giàu nhưng tôn quý, tôi chưa từng nghe Bà nói những điều không phải về xui gia mình, Bà gìn giữ những mối quan hệ đặc biệt này trong sạch và tôn trọng từ cử chỉ, lời nói đến tấm lòng.
